Een reis aan het voorbereiden naar Boedapest of Hongarije? Zakelijke of verhuisplannen? Een schoolproject?
Als voormalige correspondenten en gidsen helpen we u graag om wijs te worden uit dit land met zijn bewogen geschiedenis, boeiende cultuur en uitzonderlijke taal, via lezingen in kleiner en groter gezelschap of praktische hulp bij de organisatie van reizen. Daarnaast zijn we beschikbaar als reisbegeleiders.

1 April 2012

Atoombunker en andere grotten

Boedapest, althans het heuvelachtige deel, is gebouwd op grotten. Een groot deel is niet of nauwelijks verkend, en een paradijs voor speleologen, maar wie het iets minder avontuurlijk wil doen, kan er ook terecht. Twee grotten, de Pál-völgyi barlang en de Szemlő hegyi barlang,  een beetje aan de rand van de stad in het tweede district, zijn open voor publiek. Het zijn geen enorme grotten, het bezoek neemt iets van een uur hooguit, en wie vaker in een grot is geweest, zal misschien teleurgesteld zijn.

Deel van de atoombunker
Maar onder de burchtheuvel, in het centrum van de stad, ligt een gangenstelsel dat wel de moeite van een bezoek waard is: het rotsziekenhuis (sziklakorház), een voormalig ziekenhuis dat in de Tweede Wereldoorlog werd gebouwd in het net van onderling verbonden grotten, gangen en cisternes dat de ondergrond van de burcht vormt. In het ziekenhuis werden soldaten en burgers verpleegd. Het speelt ook een rol in het succesvolle boek over Anna Boom, een Nederlandse die in de Tweede Wereldoorlog betrokken was bij de inspanningen van de Zweedse diplomaat Raoul Wallenberg om joden te redden van de Holocaust. Tijdens het beleg van Boedapest, in de laatste maanden van de oorlog, was het Duitse commandocentrum in het ziekenhuis gevestigd (in weerwil met het ook door Duitsland ondertekende Verdrag van Geneve dat het verbood burgers op die manier in gevaar te brengen).
Na de Tweede Wereldoorlog bleef het ziekenhuis tientallen jaren "stand by", terwijl een beheerdersechtpaar regelmatig braaf de onbeslapen lakens verschoonde.
Het enige dat veranderde, was dat in de communistische tijd in dieper gelegen ruimtes een atoombunker werd gebouwd. Tot 2007 was dat een goed bewaard staatsgeheim, en voor de bevoorrading van de generatoren werd gebruik gemaakt van een gemeentelijke sproeiwagen, die deels water gaf aan een bloemenperk in de straat, terwijl een ander deel van de tank zijn olie liet leeglopen in een geheim olievat.
In 2007 werd het complex, waar sinds de Tweede Wereldoorlog feitelijk niets is veranderd, opengesteld voor publiek. De ziekenzalen zijn nu bevolkt door wassen beelden, maar de bussen in de voorraadkamer zijn nog afkomstig uit leveranties van de Amerikanen. De Duitse stafkamer ziet eruit alsof hij net is ontruimd, en in de atoombunker worden de generatoren nog altijd draaiende gehouden. Het complex is te bezoeken met rondleidingen, ieder uur op het hele uur. De rondleidingen, die standaard in het Hongaars en het Engels worden gegeven, worden ingeleid met een film over de belegering van Boedapest. Rondleidingen in andere talen zijn ook mogelijk, op aanvraag.

No comments: