Er zijn in Boedapest tal van kleinere muziekgelegenheden, theaters en musea, maar wie een paar dagen in de stad is, zal hooguit tijd voor een enkele voorstelling en één of twee musea hebben. Daarom bij deze een overzicht van de belangrijkste culturele instellingen, plus een enkele die speciaal de liefhebber interessant is. Kijk bij de blog over online tickets kopen voor tips over het boeken van kaartjes.
Theaters missen in dit overzicht, omdat Hongaarse theatervoorstellingen vanwege de taal voor de gemiddelde toerist helaas niet te volgen zijn.
Muziek
Opera: Het oude Opera gebouw is heel mooi, maar helaas is op moment van schrijven dicht vanwege een renovatie van de technische voorzieningen. Het Erkel Theater – waar ook voorstellingen worden gegeven – is architectonisch niet echt interessant. Veel operavoorstellingen hebben een Engelstalige ondertiteling meelopen. Voor een overzicht van het programma: klik op de 'alendar' rechts boven een datum aan en er verschijnt het programma voor de hele maand. tickets kunnen via de website zelf worden gekocht.
Palace of Arts heeft de beste programmering in Boedapest voor klassieke muziek, ballet, maar ook jazzconcerten en wereldmuziek. Hier zijn ook de meeste voorstellingen van Recirquel, modern circus (een beetje a la Cirque de Soleil) van Hongaarse bodem en zeer de moeite waard. Het Paleis heeft buitengewoon goede akoestiek en ligt even ten zuiden van het centrum (maar is goed bereikbaar met het openbaar vervoer, lijn 2 stopt vlakbij). Voor een programma-overzicht: klik op 'event' en dan'event calendar'. Tickets kunnen via de website zelf worden gekocht.
Liszt Music Academy: www.zeneakademia.hu . Dit is een prachtig jugendstil gebouw, wat een concert (zeker in de grote zaal) altijd de moeite waard maakt. Er zijn ook de nodige mooie concerten, de meeste vrij traditioneel klassiek (de Hongaren zijn niet zo van een moderne aanpak), maar er zitten echte pareltjes tussen. Voor een programma-overzicht; (klik op de datum van waaraf je wilt kijken, en er verschijnt een programmering. tickets kunnen via de website zelf worden gekocht.
Trafó: www.trafo.hu Dit omgebouwde industriele gebouw is het centrum van modern eigentijds theater, dans en performance art. Een deel ervan is Hongaars, maar er zit ook het nodige tussen in het Engels of waar gesproken woord weinig rol speelt. De zaal is klein, de stoeltjes ongemakkelijk en zitplaatsen niet genummerd (dringen dus als de zaaldeuren open gaan), maar het kan zeer de moeite waard zijn. Voor een programma-overzicht: 'Program calendar'. Tickets kunnen op de website worden gekocht.
Volksdansen: De voorstellingen van de staatsvolksdansensembles worden afwisselend in het Danube Palace, het Pesti Vigado en het Buda Vigado gehouden. De voorstellingen duren tweemaal drie kwartier met een korte pauze tussenin. De ervaringen zijn gemengd. De dansers kennen hun vak, daar is geen twijfel over mogelijk. Maar het is belangrijk om te weten dat er in het Danube Palace geen podium is, zodat degenen die niet op de voorste rij zitten, vooral tegen de hoofden van de mensen voor hen aankijken. Bovendien is het is allemaal zeer toeristisch. Een aardig alternatief is op vrijdagavond eten in restaurant Araz. Er is een buffet van allerlei traditioneel Hongaars eten en terwijl u eet, krijgt u een korte voorstelling van volksdans en volksmuziek (met steeds een korte uitleg). (klik op Hungarian taste - Hungarian music).
Jazzconcerten: wie geïnteresseerd is in Hongaarse jazz kan terecht in de Opus Jazz Club van Budapest Music Centre, (BMC). Na het kopen van een ticket moet je ook een tafeltje reserveren (eten en naar muziek luisteren tegelijkertijd dus). Het BMC heeft daarnaast een concertzaal met nadruk op moderne klassieke muziek.
Klezmermuziek: iedere vrijdagavond organiseert het Spinozaház. Het Spinozaház is een restaurant met een (apart) klein theater. Er is plek voor pakweg zeventig mensen. De kaartjes voor de voorstelling zijn los te krijgen, maar het liefst verkopen ze een pakket met na de voorstelling een traditionele Hongaars-Joodse maaltijd.
Er zijn af en toe ook klassieke concerten in de Matthiaskerk (een of twee keer per maand, www.eng.concertbudapest.com) en de Basiliek (op maandagmiddag om 17. 00 uur en vrijdagavond om 19.00 uur. Het gaat vooral om orgelconcerten en koormuziek van bekende componisten (www.organconcert.hu). De concerten verschillen erg in kwaliteit, en zijn wel een beetje op toeristen toegesneden. Maar de omgeving is indrukwekkend.
Musea
Het aantal musea is op dit moment een beetje beperkt, want het Museum voor Schone Kunsten, het Museum voor Volkskunst en het Museum voor Toegepaste Kunst (in de toekomst Architectuur Museum) zijn dicht vanwege renovaties dan in afwachting van een heel nieuw onderkomen.
Hongaarse Nationale Galerie: Het voornaamste museum voor Hongaarse schilderkunst van de 19e en de eerste helft van de 20e eeuw: romantiek, impressionisme, modernen. Prachtige en interessante schilderijen die duidelijk maken dat Hongaarse kunstenaars tot pakweg 1940 volop deel uitmaakten van de Europese kunstontwikkelingen. Er zijn ook regelmatig interessante tentoonstellingen. Het museum zit in het Paleis op de Burchtheuvel en herbergt momenteel ook een deel van de collectie van het Museum voor Schone Kunsten
Ludwig Museum voor hedendaagse kunst: Het belangrijkste museum voor contemporaine kunst in Boedapest, met ook (maar niet alleen) aandacht voor kunstenaars uit Oost-Europa in de communistische en post-communistische tijd.
Fotomusea: er zijn er twee, vlak bij elkaar. Het Capa Centrum is vernoemd naar Robert Capa en het Mai Mano naar een fotograaf aan het Habsburgse hof. Wisselende tentoonstellingen, het MaiMano heeft ook een interessante winkel met fotoboeken e.d.
Hospital in the rock: een in authentieke staat bewaard gebleven militair ziekenhuis uit de Tweede Wereldoorlog in de tunnels en gangen onder in de burchtheuvel, plus een later gebouwde atoomschuilkelder. Rondleidingen starten op het hele uur en duren een uur. Ook interessant voor kinderen, maar ze moeten niet te klein zijn.
Geschiedenisliefhebbers kunnen terecht in het Nationaal Museum waar de geschiedenis van het land uitgebreid wordt belicht. Het is, om meerdere redenen, zelf ook een historisch gebouw. Niet alleen begon er volgens de overleveringen ooit een opstand, ook is het het eerste museum dat Hongarije rijk was.
Voor ouders met kinderen en treinliefhebbers is het Park voor de Geschiedenis van de Spoorwegen een aanrader. Een groot openluchtmuseum met prachtig oud materieel, waar je vaak nog in mag ook.
Er zijn nog een hele reeks kleinere musea, zoals musea voor Frans Liszt en Bela Bartok, het Holocaust museum, het Castle Museum over de geschiedenis van Boedapest,
Speciale vermelding verdienen de musea in Oud Boeda (Óbuda); het Vasarély museum (de oervader van de OpArt, www.vasarely.hu) en het Imre Varga museum (prachtig modern beeldhouwwerk, www.budapestgaleria.hu) liggen bijna naast elkaar en even verderop vindt u ook het Museum van Handel en Toerisme (veel leuker dan de naam doet vermoeden, met o.a. oude winkeltjes en straatjes, www.mkvm.hu/indexen.php ), en natuurlijk het Aquincum Museum (uitgebreide opgravingen van de Romeinse stad Aquincum die hier ooit lag, www.aquincum.hu). Voor een uitgebreidere beschrijving van die musea, lees de blog Weg van het Massatoerisme: Óbuda.