Een reis aan het voorbereiden naar Boedapest of Hongarije? Zakelijke of verhuisplannen? Een schoolproject?
Als voormalige correspondenten en gidsen helpen we u graag om wijs te worden uit dit land met zijn bewogen geschiedenis, boeiende cultuur en uitzonderlijke taal, via lezingen in kleiner en groter gezelschap of praktische hulp bij de organisatie van reizen. Daarnaast zijn we beschikbaar als reisbegeleiders.

6 June 2019

Dienstregelingen

Foto Runa Hellinga
Treinstation in Vác
Boedapest heeft uitstekend openbaar vervoer, maar wie buiten de stad met bus of trein wil reizen, moet er rekening mee houden dat er naar verhouding vaak weinig bussen en vooral treinen rijden. Vooral op grote, doorgaande routes valt de frequentie vaak tegen.
De logica achter de dienstregelingen is soms ook ernstig zoek, soms wordt een dorp plots aangedaan door een aantal bussen vlak achter elkaar, en daarna uren niets meer. Maar wie de tijd heeft, bereid is om soms op vreemde tijden van huis te gaan en tussendoor ergens te wachten, kan met het openbaar vervoer haast overal komen.
Dat bussen en treinen vaak ouder zijn, lang niet altijd airconditioning hebben en in de winter vaak veel te warm (of anders juist ijskoud zijn), moet je ook op de koop toe noemen. Daar staat tegenover: het Hongaarse openbaar vervoer is goedkoop. Dat geldt vooral voor de trein, en vooral als je lange afstanden reist: het tariefsysteem zit zo in elkaar dat je per kilometer minder betaalt naarmate je verder reist. En EU-burgers boven de 65 betalen in principe niets, niet alleen in Boedapest, maar ook daarbuiten. Dat is overigens niet helemaal waar als het om de trein gaat: op sommige routes heb je een aanvullend kaartje nodig, en daarvoor moet je ook als 65-plusser betalen.
Het grootste probleem is misschien wel om uit te vinden hoe je ergens moet komen. Een simpele treinreis gaat nog wel, maar zodra je over moet stappen, wordt het lastiger. Naar een station toegaan is niet altijd een oplossing, want het personeel spreekt zelden een buitenlandse taal. Maar zoals bij bijna alles vandaag de dag: het internet geeft antwoord. 
De Hongaarse spoorwegen hebben hun dienstregeling behalve in het Hongaars ook in het Engels en Duits. Je kunt er alleen treinen vinden, ook naar stations in omringende landen. Bovendien kun je via de site kaartjes bestellen.
Daar moet je wel enig geduld voor hebben, want ze vragen je het hemd van het lijf (zo willen ze van iedere passagier de voor- en achternaam weten, en zijn of haar geboortedatum). Voor simpele, korte ritten is het online-ticketsysteem nog wel te behappen. Maar zodra je extra wil of moet kopen, zoals fietskaartjes, gezinskaarten of aanvullende kaartjes, is een bezoek aan een station waarschijnlijk makkelijker. Althans, als er een station in de buurt is.
Ook de interlokale busmaatschappij Vólan heeft een Engelstalige dienstregeling, al is daar wat op af te dingen: je tikt de naam van een plaats in, en ziet vervolgens een lijst met alle bussen die die plaats aandoen. 
Maar voor wie over moet stappen, en sowieso niet zeker weet welk vervoermiddel het handigste is, is de site https://menetrendek.hu/ verreweg de meest praktische, omdat die zowel de bus, als de treinverbindingen zoekt, en aangeeft hoeveel overstaptijd je hebt. Een beetje zoals het Nederlandse 9292, alleen is de site helaas alleen in het Hongaars. 

Daarom bij deze een korte stoomcursus Hongaars voor reizigers:

Je kunt bij menetrendek (wat overigens dienstregelingen betekent) zoeken op plaatsnaam. Honnan betekent waarvandaan en hova waarheen. 
Daarnaast kun je zoeken op vertrektijd (indulás), aankomsttijd (érkezés) en reistijd. De site geeft het aantal overstappen (átszállás), het aantal kilometers en de totale reistijd aan. Als je een bepaalde reis aanklikt, wordt bij iedere overstap ook aangegeven hoeveel minuten (perc) daarvoor nodig zijn.
Klikken op de tab visszaút geeft je de opties voor de terugweg.

18 March 2019

Van en naar het vliegveld (update)

Foto Runa Hellinga
Liszt Ferenc airport
Taxi, minibus, gewone bus? Een trein heeft het vliegveld niet, maar wie op Liszt Ferenc Airport in Boedapest landt, heeft keuze te over om de stad in te komen. En vreselijk duur hoeft het niet te zijn.

Voor veel mensen is de taxi de voor de hand liggende oplossing, zeker als je met een paar mensen bent. Jaren geleden leek het voor de ingang van het vliegveld een beetje op het wilde westen, met taxichauffeurs die elkaar verdrongen om de aandacht van de passagiers te trekken, en als je pech had, kon de rekening bij aankomst wel eens de eerste tegenvaller van de vakantie worden. 
Maar die tijden zijn voorbij. Taxiprijzen in Boedapest zijn sinds enkele jaren streng gereguleerd en bovendien is er nog maar één taxibedrijf dat voor de terminal mag staan, Fötaxi. Voor de meeste bestemmingen in Pest komt een rit op 7000 tot 8500 forint (25-28 euro) uit.
Je kunt de taxi met een creditcard betalen. Wie liever contant betaalt: dat kan ook, en zelfs in euro's. Maar Hongarije gebruikt de forint en het is zeker voordeliger om op het vliegveld in de aankomsthal (na de douane!) bij de automaat te pinnen, wat met iedere pinpas kan. Lees voor tips om zo goedkoop mogelijk te pinnen wel even dit verhaal. Contante euro's wisselen is op het vliegveld af te raden, de wisselkoers is er buitengewoon ongunstig. Overigens kun je met een pinpas ook in veel winkels gewoon betalen.
Goedkoper dan de taxi zijn de busdiensten die naar het stadscentrum rijden, snelbus 100E of de gewone bus 200E. Bus 100E staat direct voor het luchthavengebouw, tussen de aankomsthallen van 2A en 2B. Hij rijdt van het vliegveld rechtstreeks naar drie haltes in het hart van de stad: Kálvin Plein, het Astoria Hotel en eindhalte Deák Plein. De rit duurt ongeveer een half uur. Kaartjes zijn alleen bij de bus verkrijgbaar en kosten 900 forint (iets minder dan 3 euro). Normale OV-kaartjes en kortingen zijn op deze bus niet geldig.
De goedkoopste, maar tragere optie om de stad in te komen is stadsbus 200E (die stopt ook voor het gebouw, naast bus 100E). Losse kaartjes kosten 330 forint en zijn verkrijgbaar bij de automaten bij de bushalte zelf (cash of pinpas) of bij de balie van het openbaar vervoerbedrijf BKK helemaal links in aankomsthal 2A (met een prima Engelstalige service). Stadsbus 200E rijdt naar het metrostation Kőbánya (ongeveer een half uur, want veel haltes) en daar loopt u via dat winkelcentrum naar metro M2, die u in het centrum brengt. Maar let op: vanwege werkzaamheden aan de metro rijdt die alleen doordeweeks (ma-vr) tot 8 uur 's avonds. Daarna en op zaterdagen en zondagen worden er vervangende stadsbussen ingezet. Die rijden met zeer grote regelmaat maar het duurt wel weer langer. Met de metro naar het centrum duurt ongeveer een half uur, met de vervangende bus bent u al gauw drie kwartier kwijt. Hou er bij het gebruik van losse kaartjes ook rekening mee dat je bij iedere keer dat je overstapt, een nieuw kaartje moet afstempelen.
Wie vaker van het openbaar vervoer gebruik wil gaan maken, kan meteen op het vliegveld al een dag- of weekkaart kopen (kijk hier een overzicht van alle kaartsoorten en prijzen). Hou er rekening mee dat zulke dag- en weekkaarten niet geldig zijn op bus 100E. In tegenstelling tot de rest van het Hongaarse openbaar vervoer is deze bus ook niet gratis voor 65-plussers.
Wie heel laat arriveert, kan gebruik maken van een nachtbus, maar tegen die tijd is de taxi waarschijnlijk een betere optie, vooral omdat je ook bij de nachtbus een keer moet overstappen om de stad in te komen.
Uiteraard zijn er ook andere opties voor wie geen openbaar vervoer wil gebruiken. Voor wie alleen reist, of juist in een iets grotere groep, en de voorkeur geeft aan vervoer van deur tot deur, is de airportshuttle-service interessant. Als je met twee of drie mensen reist is het prijsverschil tussen de taxi en de minibus niet zo groot, maar de minibus heeft het nadeel dat die pas vertrekt als er voldoende passagiers in zitten. 
Bovendien rij je soms om omdat de bus vervolgens iedereen bij zijn adres afzet. Als je als laatste afgeleverd wordt, kan zo'n rit best lang zijn. Tickets zijn te krijgen bij de desk (links in de aankomsthal), of je kunt online vooraf reserveren. Dat laatste is vooral voor groepen interessant. Wie ook op de terugweg met de airportshuttle wil reizen, doet er slim aan meteen een retourticket te kopen, want dat is een stuk goedkoper.