De oudste kerk van Budapest

Belvárosi Plébániatemplom

Ze had er bijna niet meer gestaan, de Binnenstadskerk van Mariahemelvaart, de Belvárosi Plébániatemplom op het Marciús 15 tér aan de Donau. Toen na de oorlog het herstel van de door de Duitsers opgeblazen Erzsébet híd aan de orde kwam, werd het besluit genomen de smallere oude brug te vervangen door een zesbaans brede brug die op de toekomst was ingericht. 

De kerk stond in de weg voor die plannen en er was sprake van sloop. Uiteindelijk werd besloten het gebouw te behouden en de brug een beetje aan te passen. Wie bij de rechter buitenmuur kijkt, ziet dat de brug er nu met een wat vreemde slinger vlak langs loopt.

Gelukkig maar, want het is misschien niet de mooiste kerk van de stad, maar wel een belangrijk en interessant historisch monument. De kerk is een beetje een ratjetoe van bouwstijlen, want iedereen voegde er in de loop van de eeuwen wat aan toe en die geschiedenis is goed zichtbaar in de muren. Het gebouw werd gebouwd op een oudere Romeinse tempel en in 1046 werd de heilige Gellért, de bisschop die koning István hielp met het kerstenen van de Hongaarse heidenen, hier begraven. In de 14de eeuw werd de Romaanse kerk in Gotische stijl omgebouwd, later werden er Renaissance elementen aan toegevoegd.

De renovatie, die in 2010 begon, leidde tot een opmerkelijke ontdekking: onder de verflagen die de muur bedekten, bleken de 14de eeuwse fresco's vrijwel gaaf bewaard te zijn. Eeuwenlang werd gedacht dat de Turken, die Boedapest anderhalve eeuw bezet hebben en de kerk in een moskee veranderden, de muren hadden gewit, maar waarschijnlijk zijn de schilderingen al voordat de Turken Pest innamen, overgeschilderd met een beschermende laag om ze voor vernietiging te beschermen.

Wat ook bleek, is dat de kerk van oudsher rijk beschilderd was, zoals met gotische kerken eigenlijk altijd het geval is. De kleurige beschildering op de gotische bogen is daar nog een overblijfsel van. Opmerkelijk is ook een ietwat schuinstaande nis in de zuidoostelijke hoek: het is de naar Mekka gerichte mihrab uit de tijd dat de kerk een moskee was.

De kerk is dagelijks geopend van negen tot half vijf en op zondag van negen tot 22 uur. Tijdens diensten is het gebouw niet toegankelijk voor toeristen. Het entree is 1000 forint, studenten, gezinnen en groepen boven de tien krijgen korting.