Drinkwaterreservoir in Boedapest |
Al met al zo'n 2,5 miljoen Hongaren wonen in gebieden waar je het kraanwater beter niet voor consumptie kunt gebruiken. Bacterieel is het overal in orde, maar in delen van het land wordt het door - deels natuurlijke - chemische stoffen vervuild. Arsenicum, dat vanuit karstgesteente het water in komt, is het meest beruchte probleem. Overigens is arsenicum in het water vooral een probleem voor mensen die echt in zo'n regio wonen, omdat de stof zich bij langdurig gebruik in het lichaam opbouwt. Iemand die in zo'n regio een keertje een glas water drinkt, zal er niets aan overhouden. Maar toch, liever niet dan wel, uiteraard. Het gaat om de rode gebieden op onderstaande kaart.
Ook in de gele gebieden kun je het drinkwater beter vermijden: daar wordt voor de productie van drinkwater grondwater gebruikt dat door overmatig gebruik van kunstmest met nitraten vervuild is geraakt en nitraat wordt in het lichaam omgezet in nitriet, een stof die je niet teveel binnen moet krijgen. Overigens krijg je door het eten van ham, salami, spek, kaas en (met name blad-)groente ook nitraat (en nitriet) binnen. De gezondheidsrisico's voor volwassenen zijn niet erg groot, maar voor babyvoeding wordt aangeraden om in gebieden met nitraatrijk drinkwater flessenwater te gebruiken. Overmatig veel spinazie aan de kleine voeren is trouwens ook niet zo gezond.
De groene gebieden op de kaart zijn regio's waar veel ijzer in de grond zit. Dat is vooral visueel niet zo prettig, maar voor de gezondheid niet echt schadelijk. Met de witte gebieden, waaronder dus Boedapest en de dorpen rond het Balatonmeer, is niets aan de hand en daar kun je het water zo drinken.
Voor wie desodanks de voorkeur aan flessenwater geeft, is het goed om te weten dat de Hongaren alles omdraaien. Ze stellen zich voor met eerst hun achternaam en dan pas hun voornaam (of misschien beter, eerst in familienaam en dan hun doopnaam), ze schrijven de datum achterstevoren en ze schrijven bij een adres eerst de stad en dan de straat. En bij mineraalwater geldt dat ons rood blauw is, en omgekeerd. Dus zitten de bubbels in de flessen met de blauwe dop, en water zonder prik in flessen met een rode dop.
Wie het alleen om de bubbels te doen is, en niet zozeer om het 'gezonde' mineraalwater, kan in restaurants trouwens ook om sodawater (spuitwater) vragen. Dat is een stuk goedkoper. Het is overigens alleen aan te raden in gebieden waar je het drinkwater kunt drinken, want sodawater wordt lokaal, vaak ter plekke, gemaakt van drinkwater. Niet alle restaurants hebben het, maar de meeste wel, want Hongaren gebruiken het ook voor 'fröccs', de populaire zomerdrank van met water aangelengde wijn.