Een reis aan het voorbereiden naar Boedapest of Hongarije? Zakelijke of verhuisplannen? Een schoolproject?
Als voormalige correspondenten en gidsen helpen we u graag om wijs te worden uit dit land met zijn bewogen geschiedenis, boeiende cultuur en uitzonderlijke taal, via lezingen in kleiner en groter gezelschap of praktische hulp bij de organisatie van reizen. Daarnaast zijn we beschikbaar als reisbegeleiders.

26 September 2016

Hongaars design

Magma
Beton als materiaal voor oorbellen, het zou niet mijn eerste gedachte zijn, maar de Hongaarse ontwerpster Zsófia Weidinger kijkt daar duidelijk anders tegenaan. Zij combineert beton en zilver- en goudverf tot simpele, maar door hun materiaal en vorm opvallende sieraden.
Weidinger behoort tot een nieuwe generatie Hongaarse ontwerpers die zich geheel los hebben gemaakt van wat over het algemeen als typisch Hongaars wordt gezien en waarin volksmotieven een belangrijke rol spelen. Eerder dan bloemrijke motieven laten moderne designers zich inspireren door de Japanse kunst.
Weidinger is niet de enige die beton als materiaal heeft gekozen, al kiezen de meeste Hongaarse ontwerpers toch voor meer gebruikelijke materialen als aardewerk, metaal, textiel of leer. Sommigen, zoals Weidinger, verkopen hun producten vooral online. Maar wie geïnteresseerd is in modern design, vindt in Boedapest interessante winkels.
Csendesstore in de Magyar utca 18 combineert de sfeer van een ouderwetse Winkel van Sinkel met een ruim aanbod aan van alles en nog wat, van moderne keramiek, houtsnijwerk en handgeweven kleden tot biologische jam. Je vindt er het werk van Gábor Somoskői, een Hongaarse keramist met een achtergrond als antropoloog, maar ook handgeschilderde kaarten en palinka, van vruchten gestookte sterke drank uit kleine stokerijen. Het is haast onmogelijk om er weg te gaan zonder iets gekocht te hebben.
Mono is een grote designwinkel gevestigd in het hart van Pest. Of eigenlijk, twee winkels, op een steenworp afstand van elkaar. De ene, Monofashion, op de Kossuth Lajos utca 20, is gespecialiseerd in kleding van moderne Hongaarse modeontwerpers, de andere, Mono Art en Design, zit vier huizen verder op nummer 12 en verkoopt design en kunst.
Op de Boedaburcht wemelt het van de gewone souvenirwinkels met deels prachtig borduur- en aardewerk (en deels ongelooflijke kitsch), maar wie iets meer eigentijds zoekt, kan onder meer terecht bij een van de twee vestigingen van FIAN.  De ene zit in de Úri utca. 26-28, de andere in de Fortuna u. 18.
Ook in de Uri utca, op nummer 26 tot 28, zit Magma Hungarian Art and Design. Het is de tweede vestiging van deze winkel, die een aanzienlijk grotere showroom op de Petőfi Sándor u
tca 11 in Pest heeft.
Magma is interessant voor degenen die zoeken naar iets dat herkenbaar Hongaars is, zonder meteen fokloristisch te worden, want de zaak verkoopt werk van een zeer divers gezelschap aan Hongaarse ontwerpers en kunstenaars, waaronder ook mensen die teruggrijpen naar de Hongaarse tradities, maar daar een eigen draai aan geven. Het aanbod varieert van sieraden, glas en kunstboeken tot servies, tassen en grafiek. De galerie heeft ook een webshop.
In het zevende district, de joodse wijk, vind je veel kleinere winkels. Artushka, in de Klausal utca 4, verkoopt misschien eerder handwerk dan design, maar wie een leuker kindercadeautje zoekt of een vrolijke beker is hier zeker aan het goede adres. De zaak heeft kleine en grote handgemaakte beesten, sieraden, aardewerk en originele koelkastmagneten.
Vlak om de hoek, op Klausal tér 1, zit Laoni. Eigenaresse Ilona Ács ontwerpt kleurrijke tassen, portemonnees en accessoires, die, zoals ze zelf zegt, niet alleen mooi moeten zijn, maar ook praktisch en functioneel. Ze werkt ook samen met andere ontwerpers.

8 September 2016

Chaos op de Burchtheuvel

Foto Runa Hellinga
Wie dezer dagen naar Boedapest gaat, kan zich er maar beter op voorbereiden: de Burchtheuvel aan de Boedazijde van de Donau gaat momenteel totaal op de schop. Dat is een paar jaar geleden ook al gebeurd om de bestrating te vervangen, maar nu is een groot deel van de gebouwen aan de beurt.
De belangrijkste reden: de regering heeft besloten dat een aantal ministeries van Pest naar de burcht moeten verhuizen. Daarnaast krijgt premier Viktor Orbán er nieuwe werkruimte. Het voormalige Karmelietenklooster vlakbij het paleis, waar jarenlang het Nationale Danstheater onderdak in had, wordt voor dat doel omgebouwd.
Verder is de bedoeling dat het na de oorlog zeer slecht opgeknapte koninklijke paleis in oude glorie wordt hersteld. Daarbij is ook voorzien in het herstellen van een aantal representatieve ruimten en de bouw van een paleismuseum. De nu in het paleis aanwezige musea, waaronder de Nationale Galerie, zullen volgens die plannen naar andere locaties verhuizen.
Ook elders op de burcht worden enkele bouwwerken die sinds de Tweede Wereldoorlog niet zijn hersteld, alsnog opgeknapt of zelfs helemaal opnieuw gebouwd. Zo wordt de paardenstal van het paleis, waarvan de ruïnes in 1954 zijn afgebroken, weer opgebouwd. Daarnaast zijn er vijf ondergrondse garages bij de burcht gepland. Momenteel kunnen alleen vergunninghouders in de wijk parkeren. 
Wat je ook van deze, volgens de huidige begroting iets van 645 miljoen kostende operatie mag denken, één ding is zeker: voor toeristen wordt een bezoek aan de burcht voorlopig wat minder leuk. Hoe lang de bouwwerkzaamheden gaan duren, is onduidelijk. Een regeringswoordvoerder had het over mogelijk zo'n 15 jaar.
Blijft natuurlijk staan dat de Burcht een prachtig uitzicht over de stad biedt, en bovendien is de Mathiaskerk absoluut een bezoek waard, ook met bouwwerkzaamheden in de omgeving. Maar hou rekening met opengebroken straten, afgeschermde en ontoegankelijke gebouwen en het soort overlast dat bouwwerkzaamheden normaal veroorzaken. Daarnaast is er in Boedapest gelukkig heel veel anders te zien dat minstens zo mooi is als de Burcht.