De andere oever van de Donaubocht: Vác

Van lelijk eendje tot mooie zwaan. Dat is een beetje de geschiedenis van het Donaustadje Vác in de afgelopen twintig jaar. En daaraan heeft Vác, gelegen in de Donaubocht, op de oostelijke en relatief rustige oever van de rivier, dan ook te danken dat het toeristisch nog tamelijk onbekend is. Toch is dat onterecht. Het verdient minstens even zeer een bezoek als Szentendre. Of misschien wel meer.

Marcius 15 tér

Dat Vác twintig jaar geleden een lelijk eendje was, is niet overdreven. Je kon destijds hooguit zeggen dat het stadje "potentieel" had, zoals makelaars dat ook van een aftands huis beweren. Iets ten noorden van Vác was, en is, een cementfabriek. Het stof daarvan overdekte de hele regio. Sinds die fabriek ergens in de jaren negentig door een Duitse investeerder werd gekocht die filters heeft laten plaatsen, is dat probleem gelukkig voorbij. Bovendien kon het zeer vervallen centrum de afgelopen jaren dankzij EU-steun geheel worden opgeknapt. Daardoor is het barokke plein, het Március 15 tér, in het centrum in zijn oude glorie hersteld en kregen ook de omliggende straten een forse opknapbeurt. Sindsdien ontwikkelt het toerisme in Vác zich gestaag.

Er zijn weinig stadjes in Hongarije met zo'n mooie ligging aan de Donau. Direct langs de rivier vind je een promenade en een park met prachtig uitzicht op de bergen van de Donaubocht. Langs de promenade en bij het park is een groeiend aantal cafés en restaurants en een fietspad, dat onderdeel uitmaakt van de doorgaande route van Passau naar Boedapest. Wie dat fietspad naar het noorden volgt, komt op zeker moment langs een groot gebouw dat eruit ziet als een gevangenis, wat het ook is.
Net om de hoek van het centrale plein vind je de de zeer gezellige markt, dagelijks geopend, maar vooral op dinsdag, vrijdag en zaterdag de moeite van een bezoek waard. Op die dagen komen er namelijk heel veel verkopers uit dorpen in de omgeving om hun producten te verkopen: groenten en bloemen uit eigen tuin, zelf gemaakte jams, thuis gerookte worsten en af en toe een thuis geslachte kip. Een keer in de twee weken op zondag worden de stalletjes van de markt ingenomen door een vlooienmarkt (bolhapiac). De precieze data daarvan zijn te vinden op Facebook. Daar kun je, helaas alleen in het Hongaars, ook vinden waar de markt wordt gehouden als het buiten te koud is.

Vác is een bisschopsstad met een groot aantal kerken. De kathedraal is een bezoek waard, net overigens als het Memento Mori museum, dat aandacht besteedt aan de mummies die ooit in een crypte onder het centrale plein werden gevonden. En dan is er nog het natuurgebied zuidelijk van de stad, waar een speciaal aangelegd leerpad toegang geeft tot het rivierbos langs de Donau. Nog wat zuidelijker vind je langs de Donau allerlei kleine strandjes, waar in de zomer veel wordt gezwommen.
Langs de oever en op het Marcius 15 tér vind je tal van cafés, restaurants en zoveel plekken die ijs verkopen dat je zou denken dat de lokale bevolking niets anders eet. Het vermelden waard is Mihaly, een taartjeswinkel aan de noordelijke kant van het plein, vlak bij een vreemde poortachtige constructie, een herinnering aan de oude stadsmuren. Mihaly verkoopt niet alleen schitterende taarjtes, waarmee de eigenaar internationale prijzen heeft gewonnen, maar ook uitstekend ijs in soms zeer verrassende smaken. Verder vind je op het plein het Bormuzeum, wijnmuseum, met aan de achterkant een met druivenranken overdekte tuin waar je wijn kunt proeven of gewoon allerlei Hongaarse wijnen per glas kunt bestellen.
In het laatste hele weekend van juli vindt ieder jaar de Váci Vigadalom plaats. Tijdens dit zomerfestival worden op meerdere podia in het park, op het centrale plein en in gebouwen zoals het stadhuis en enkele kerken tal van concerten en voorstellingen gehouden, van klassieke muziek en volksdans tot Hongaarse pop. Ook is er een kermis in het park en een grote markt met onder meer een ruim aanbod aan Hongaars handwerk.
Vác is simpel bereikbaar met de trein vanaf het Nyugati-station (25 minuten, vertrek ieder uur om zeven over heel, de trein richting Vác en Szob). Wie met de auto komt, kan ook een rondrit maken via Szentendre en bij Vác de pont over de Donau nemen (één keer per uur op het hele uur vanaf Vác, om kwart over vanaf de overkant). Ook zonder auto is die tocht mogelijk, trouwens, want er rijdt ieder uur een bus vanaf de pont naar Szentendre.