Een extra dimensie

Pissarro, Monet, Degas, Renoir, Cézanne, Gauguin en Van Gogh, ze hangen er nu allemaal in de Nationale Galerie, het grote museum in het paleis op de burchtheuvel. Maar ook, op de wanden er tegenover, de schilderijen van hun Hongaarse tijdgenoten zoals Szinyei Merse, Ferenczy, Vaszary, Fényes, Mednyánszky en natuurlijk Rippl-Rónai. Het levert een fantastische tentoonstelling op, met parallellen, overlappingen en contrasten en een indrukwekkend overzicht van de geschiedenis van impressionisme en postimpressionisme in een tijd dat Hongarije volop en graag deel was van de Europese kunstwereld.


Het is niet het Musée d’Orsay in Parijs waar je zeker een uur in de rij moet staan om binnen te komen en over de hoofden kunt lopen, maar het moet lang geleden zijn dat de Nationale Galerie zoveel publiek voor een tentoonstelling trok. Al is er gelukkig nog meer dan genoeg ruimte om op je gemak elk schilderij van dichtbij en van afstand te bekijken en op je in te laten werken, teksten te lezen (jawel, ook allemaal in het Engels) en ter vergelijking nog even terug te lopen naar deze of gene schilder of schilderij.

Het is ook geen magere tentoonstelling, zo’n overgehypte event waar uiteindelijk eigenlijk maar een paar echt interessante werken blijken te hangen en je het na een half uurtje wel weer hebt gehad. Nee, zes zalen boordevol met werken van heel veel hele grote kunstenaars uit de 19e en begin 20e eeuw. En het mogen dan niet de allergrootste en allerbekendste schilderijen zijn – wel drie stukken van Van Gogh bijvoorbeeld maar geen zonnebloemen of zicht op Arles – maar door al die werken zo samen te zien, krijgen ze een extra dimensie en wordt het één samenhangend en boeiend verhaal.

Ook de uitvoerige uitleg per zaal en periode maar ook per schilderij – draagt daartoe bij: hoe het impressionisme aan zijn naam kwam (een misprijzend bedoelde opmerking die tot geuzennaam werd), wat de postimpressionisten wilden, hoe Hongaarse kunstenaars erin verzeild raakten en hoe de diverse kunstenaarskolonies in Szolnok, Nagybánya (Satu Mare) en Gödöllö ontstonden.

De tentoonstelling is een samenwerking van het Israëlische Museum in Jeruzalem, de Hongaarse Nationale Galerie en het Museum voor Schone Kunsten aan het Heldenplein in Boedapest. Entree kost 1500 forint (5,50 euro) voor een volwassenen en de tentoonstelling loopt tot 13 oktober.