Originele souvernirs

Paprikapoeder, borduurwerk, een aardewerken kruikje: het is in deze tijd van massaproductie en massaconsumptie niet altijd even makkelijk om iets origineels mee naar huis te nemen van een leuk reisje naar Boedapest en Hongarije. Natuurlijk kun je kiezen voor de standaard cadeaus en souvenirs, maar met iets meer moeite (en soms meer geld) vind je al snel iets dat heel Hongaars is, maar toch ook net even anders, origineler, moderner.

Winkels met standaardproducten vind je overal in de stad, vooral in de buurt van de grote toeristenattracties, en ze verkopen zeker niet alleen maar ramsj. Maar het is wel allemaal in de sfeer van boerenbont, met een hoog 'Volendam'-gehalte, en daarom niet ieders smaak. Er is een enorme variatie aan borduurwerk, van tafellakens en kleedjes tot sjaals, hoofddoeken en rokken. Soms zie je ook de buitengewoon kunstig bewerkte traditionele klederdracht te koop (voor een prijs, dat wel), al doet een mens er wel verstandig aan om zich af te vragen wanneer je zo'n kledingstuk ooit kunt gebruiken. Als je ervan houdt, zijn de geborduurde tafelkleden zeker een aanrader.

Zwart aardewerk

Verder is er veel Hongaars aardewerk op de markt. Iets om naar uit te kijken is het zwarte aardewerk, versierd met (ook in het zwart) bloempatronen. Daarnaast zie je veel bont beschilderde borden, koppen en vazen beschilderd met bloemen of bonte patronen en helaas vaak ook ergens de tekst “I love Budapest.” Bij souvernirswinkels vind je verder veel sieraden en bont beschilderde eieren, die in Hongarije traditioneel met Pasen worden opgehangen aan een tak met bloeiende bloemen, een soort Paasalternatief voor de kerstboom. En dan zijn er natuurlijk nog de bekende fotoboeken van mooie gebouwen, stadsgezichten, kastelen en romantische landschappen. Wie liever iets eetbaars meeneemt, heeft ruime keus. Zo heb je paprikapoeder, wijn (dessertwijnen uit Tokay). Vooral op de markt tref je vaak kunstig gevulde potten aan met in zuur ingelegde groentes (augurken, kool, paprika’s). En dan heb je natuurlijk nog worsten, zoals de met paprika gekruide kolbász en de een stuk bekendere salami. 

Maar voor wie iets heel anders zoekt: er is meer.

Magma Gallerie in de Petöfi Sándor utca 11 (parallel aan de Váci utca) verkoopt bijvoorbeeld Hongaars handwerk en aardewerk in modernere uitvoeringen. Stijl, kleur en vormgeving wijken soms een beetje en soms heel erg af van wat er doorgaans op dat vlak te koop is.

Mooie boeken over architectuur, onder andere over de Hongaarse jugendstil (art nouveau) zijn te krijgen in bijvoorbeeld de museumwinkel van het Museum van Toegepaste Kunst (Iparmüvészeti Muzeum, Ülloi ut 33-37). Het is een prachtig gebouw aan het begin van de Ülloi ut (op de hoek bij het Corvin Negyed), dat werd ontworpen door de vader van de Hongaarse jugendstil, Ödön Lechner. Ook voor wie geen boek zoekt, is het gebouw een bezoek trouwens waard.

Zsolnay sieraden

Bijzonder (maar niet goedkoop) is porselein van de Hongaarse merken Zsolnay en Herend. Zsolnay is vooral bekend van de bijzondere en afwijkende kleuren (eosine techniek) die ze gebruiken en van de gekleurde dakpannen van pirograniet en andere ornamenten die een aantal van de meest markante gebouwen van de stad sieren. Er zit een Zsolnaywinkel aan de Pozsonyi ut 11 (in Pest vlak bij de Margit brug) die porselein en meubels verkoopt, terwijl de “Bazilika galeria” in de Hercegprimás utca 12 (om de hoek bij de basiliek) naast porselein (hele mooie eosine vazen) ook prachtige

Zsolnaysieraden in huis heeft, ontworpen door de befaamde hedendaagse modeontwerpster Kati Zoób.

Herend porselein is qua ontwerp en kleur een stuk traditioneler en daar moet je van houden. Er zijn drie officiële Herend winkels in de stad: aan de Andrassy Boulevard 16,  het József nádor plein 11 en boven op de burchtheuvel aan het Szentháromság Plein. Daarnaast verkoopt Herend ook nog een stijl die het bedrijf omschrijft als Village Pottery, een soort verfijnd boerenbont. Een winkel die daarin gespecialiseerd is, zit op het Bem Rakpárt 37.
In het centrum van de stad zijn zowel rond Kerstmis als in de zomer vaak markten waar veel modern handwerk wordt verkocht, kleurig aardewerk, maar dan met moderne patronen, handgemaakte sieraden, bedrukte t-shirts en kleding. Vanaf maart wordt iedere zondag in de Gozsdu udvar in het hart van de joodse wijk de Gouba gehouden, een kleurige markt met prachtige spullen, maar ook met kraampjes met eigen gemaakte chocolade, met antiekwinkeltjes en straatmuzikanten.
Vlak in de buurt,  maar van een geheel andere orde is het moderne design van Printa in de Rumbach Sebestyen utca tegenover de synagoge. Printa is een kruising tussen een designwinkel, een coffeeshop en een galerie. Ze organiseren bovendien kunstworkshops (ook Engelstalig) en hebben atelierruimte voor artiesten beschikbaar. Printa maakt veel gebruikt van gerecyclede materialen, en omdat het deels om unieke stukken gaat, wijzigt de collectie wijzigt regelmatig. Wie op zoek is naar een 'Budapest'-T-shirt in originele uitvoering kan er ook goed terecht.

Het Mai Mano fotomuseum aan de Nagymezö utca 20 (zijstraat van de Andrassy Boulevard) heeft een kleine boekwinkel. Daar verkopen ze vaak ook hele mooie foto’s (mensen, gebouwen, gebeurtenissen) van (moderne) Hongaarse fotograven. En natuurlijk ook andere posters, fotoboeken e.d.

Wie op zoek is naar iets voor kinderen of kleinkinderen, kan in Hongarije goed terecht. Veel winkels verkopen houten speelgoed, maar een waar paradijs voor houten auto's, treinen, puzzels, keukens, winkeltjes en muziekinstrumenten is de Fakopancs, Baross utca 46 (ze hebben een uitgebreide website waar je ook online kunt bestellen, maar helaas alleen in het Hongaars). De winkel verkoopt ook een andere Hongaarse specialiteit, namelijk hand- of poppenkastpoppen van pluche en textiel.

Nog een goede aanvulling bij dit verhaal? Laat het ons weten!